چرخش جدید در اظهارات روحانی/ به کدام حرفتان اعتماد کنیم؟
به گزارش رشت۲۰؛ حجت‌الاسلام حسن روحانی رئیس‌جمهور روز گذشته در جلسه ستاد ملی مبارزه با کرونا با اشاره به مشکلات اقتصادی کشور و افزایش قیمت اجناس و دلار در ایران اعلام کرد “اگر می‌خواهید نفرین کنید، کاخ سفید را نفرین کنید”. او گفت که ریشه مشکلات اخیر کشور بر گردن کاخ سفید و واشنگتن‌دی‌سی است.
این اظهارنظر آقای روحانی در حالی صورت می‌گیرد که وی در ایام تبلیغات ۹۲ گفته بود که همه ضعف‌ها و همه ناکارآمدی‌ها را نمی‌توان پای تحریم نوشت.
چرخش ۱۸۰درجه‌ای رئیس‌جمهور از مواضعش برای نخستین بار نیست که صورت می‌گیرد و پیشتر مواضعش در مواردی مشابه یا از سوی وی و یا از سوی مشاورانش تکذیب و یا رد شده بودند، بنابراین باید پذیرفت که سریال‌های “نگفتم”های روحانی اولین بار نبوده است و شاید آخرین بار آن هم نباشد.
اولین چرخش روحانی به ماجرای وعده حل ۱۰۰روزه مشکلات اقتصادی برمی‌گردد، روحانی در رقابت‌های انتخاباتی خود در سال ۹۲ گفته بود: «راه‌حل‌های کوتاه‌مدت یک ماه و ۱۰۰روزه برای حل مشکلات و معضلات اقتصادی، اجتماعی و سیاست داخلی و خارجی در دولت تدبیر و امید پیش‌بینی شده است که با این برنامه ما می‌توانیم در یک فرصت کوتاه شاهد تحول اقتصادی باشیم… با ایجاد یک دوره تنفس به کارخانه‌ها و مراکز تولیدی که مشکل دارند، مشکلات آنها را در یک مدت کوتاه حل‌وفصل کنند.»
پس از پیروزی روحانی در انتخابات و گذشت ۱۰۰ روز از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید در حالی که بسیاری از مردم منتظر گزارش عملکرد دولت برای حل مشکلات اقتصادی بودند، اعلام شد که روحانی نگفته است که مشکلات را ۱۰۰روزه حل می‌کند. رئیس‌جمهور نیز ۱۸ آذر امسال و به‌مناسبت روز دانشجو در جمع دانشجویان گفت: «کِی گفتیم مشکلات را ۱۰۰روزه حل می‌کنیم؟».
شاید دومین مورد از چرخش‌های رئیس‌جمهور به موضوع برداشته شدن تحریم‌ها برگردد، روحانی در ایام انتخابات ۱۳۹۶ در سفر استانی خود به اردبیل و در حمله به رقیبان خود گفت: «کاسبان تحریم بدانند که تحریم‌ها برداشته شده و دیگر بازنمی‌گردد. شما می‌خواهید با دنیا مذاکره کنید؟ شما بلد هستید که با دنیا مذاکره کنید و آیا زبان دنیا را می‌دانید؟ در حالی که در فهم زبان ملت خود گرفتار هستید.»
مدتی پس از این اظهارات، رئیس‌جمهور این بخش از سخنان خود را عملاً با شکایت از حجت‌الاسلام ابراهیم رئیسی که با استناد به همین سخنان رئیس‌جمهور در تلویزیون اعلام کرده بود تحریم‌ها برداشته نشدند، نقض کرد. نزدیکان روحانی اعلام کرده بودند که آقای رئیس‌جمهور هیچ‌گاه نگفته است که تحریم‌ها به‌یک‌باره برداشته می‌شود، منظور او تحریم‌های هسته‌ای بوده است.
فارغ از این تناقض در اظهارات روحانی، وی آدرس مشکلات کشور را جایی اعلام می‌کند که خود پس از پیروزی بیشترین امید برای حل مشکلات را در آنجا می‌دید و تلاش می‌کرد تا با مذاکره و گفت‌‌وگو مشکلات کشور را حل کند و حتی مشکل آب خوردن مردم را به مذاکره گره زده بود. “تحریم‌های ظالمانه باید از بین برود تا سرمایه بیاید، تا مسئله محیط زیست حل شود، تا اشتغال جوانان حل شود، تا صنعت جامعه حل شود، تا آب خوردن مردم حل شود، تا منابع آبی زیاد شود، تا بانک‌های ما احیا شود…” (روحانی هفدهم خردادماه ۹۴).
در حقیقت معطل نگه‌داشتن تمام بخش‌های صنعت و اقتصاد کشور تا زمانی که مذاکره به نتیجه برسد منجر به این شد که فرصت‌ها از دست برود. این فرصت‌سوزی نه‌تنها بخش صنعت و اقتصاد را معطل نگه‌داشت بلکه تمام همت دستگاه دیپلماسی معطوف به مذاکره با ۱+۵ شد و فرصت ارتباط با سایر کشورهای دنیا را تا حد زیادی از دست داد.
حتی توافق برجام هم نتوانست باری از دوش مشکلات کشور بردارد و بعد از خروج آمریکا از برجام در سال ۹۷ و کارشکنی‌های اروپا، عملاً کارآیی خود را از دست داده است. اگرچه رسیدن به یک توافق که منافع ملی را در بر بگیرد امر مطلوبی بود اما متأسفانه تیم مذاکره‌کننده توافقی را به امضا رساند که نه‌تنها نسخه فارسی نداشت بلکه تفسیربردار بود تا جایی که امروز آمریکایی که از برجام خارج شده است هم مدعی راه‌اندازی مکانیزم ماشه علیه ایران است.
از سوی دیگر، روحانی در حالی مدعی است که مشکلات اقتصادی کشور و افزایش قیمت اجناس و دلار بر گردن کاخ سفید و واشنگتن‌دی‌سی است که اکثر اقتصاددانان کشور نظری خلاف رئیس‌جمهور دارند و ۷۰ درصد از مشکلات اقتصادی ریشه در داخل دارد.
محمد خوش‌چهره استاد اقتصاد دانشگاه تهران درباره اظهارات اخیر روحانی معتقد است دولت‌ها در ماه‌های پایان کارشان از چنین روشی استفاده می‌کنند تا اذهان را از مدیریت ناکارآمد خود منحرف کنند و اظهارات رئیس‌جمهور را ناصحیح، ناپخته و فرافکنی دانست.
حسین عیوضلو مدیر گروه اقتصاد سیاسی دانشگاه امام صادق(ع) نیز دولت روحانی را فاقد هرگونه طرح اقتصادی می‌داند و می‌گوید: همان ابتدای شروع کار دولت یعنی هفت سال پیش و به‌ویژه در دور دوم طی بیانیه‌های متعددی که با جمعی از اقتصاددانان نوشتیم این نکته را مطرح کردیم که این دولت هیچ طرحی برای حل مسائل اقتصادی ندارد؛ اما اثری نداشت.
